Phương pháp sóng ngắn trong vật liệu trị liệu phục hồi chức năng
1. Sóng ngắn là gì?
Sóng ngắn (Shortwave Diathermy) là một phương pháp điều trị vật lý trị liệu sử dụng bức xạ điện từ có tần số cao để tạo nhiệt sâu trong mô cơ thể. Tần số thường sử dụng trong y học là khoảng 27.12 MHz. Khi được truyền vào cơ thể, năng lượng sóng ngắn chuyển đổi thành nhiệt năng, giúp làm ấm mô mềm, tăng tuần hoàn máu và giảm đau hiệu quả.

2. Nguyên lý hoạt động của máy sóng ngắn
Máy sóng ngắn hoạt động dựa trên nguyên lý của trường điện từ dao động cao tần, tạo ra năng lượng xuyên sâu vào các lớp mô như cơ, dây chằng, khớp,... Khi năng lượng điện từ này tác động đến các mô sinh học, nó được chuyển thành nhiệt nội sinh, giúp tăng chuyển hóa tế bào, giãn mạch và giảm viêm.
Các dạng phát sóng phổ biến:
- Liên tục (Continuous Shortwave Diathermy – CSWD): tạo nhiệt sâu liên tục.
- Gián đoạn (Pulsed Shortwave Diathermy – PSWD): cung cấp năng lượng từng đợt, hạn chế sinh nhiệt nhưng vẫn tăng chuyển hóa.
3. Ứng dụng của sóng ngắn trong y học
3.1. Điều trị viêm khớp và thoái hóa
Sóng ngắn giúp giảm đau, giãn cơ, giảm viêm và cải thiện chức năng khớp trong các bệnh lý như:
- Viêm khớp dạng thấp
- Thoái hóa cột sống, thoái hóa khớp gối, khớp háng
- Viêm quanh khớp vai, hội chứng vai gáy

3.2. Phục hồi chức năng sau chấn thương
Trong các trường hợp rách cơ, bong gân, tổn thương dây chằng, sóng ngắn giúp thúc đẩy:
- Tăng lưu thông máu tại chỗ
- Tăng khả năng tái tạo mô
- Giảm sưng nề và đau
3.3. Điều trị bệnh lý hô hấp
Sóng ngắn được sử dụng hỗ trợ điều trị:
- Viêm phế quản, viêm phổi
- Viêm xoang, viêm mũi dị ứng
- Tác dụng làm ấm sâu giúp long đờm, giảm co thắt cơ trơn phế quản và cải thiện dẫn lưu phế quản.
3.4. Điều trị bệnh phụ khoa
Sóng ngắn hỗ trợ điều trị các tình trạng như:
- Viêm phần phụ, viêm tiểu khung mãn
- Đau bụng kinh, rối loạn kinh nguyệt
- Phục hồi sau mổ cắt tử cung hoặc chấn thương vùng chậu

3.5. Điều trị vết thương lâu lành
Tác dụng tăng sinh mạch máu, tăng chuyển hóa tế bào giúp:
- Làm nhanh lành mô tổn thương
- Giảm nhiễm trùng mô mềm
- Rút ngắn thời gian hồi phục
4. Các dòng máy sóng ngắn phổ biến hiện nay
Trên thị trường hiện nay, các dòng máy sóng ngắn được sản xuất với công nghệ tiên tiến, đáp ứng đầy đủ yêu cầu trong điều trị vật lý trị liệu và phục hồi chức năng. Dưới đây là các thương hiệu và model máy sóng ngắn phổ biến, được nhiều bệnh viện và phòng khám tin dùng:
4.1. Máy sóng ngắn BTL (Anh Quốc)
BTL Industries Ltd. là thương hiệu nổi tiếng toàn cầu về thiết bị vật lý trị liệu. Các dòng máy sóng ngắn BTL được đánh giá cao nhờ công nghệ hiện đại, độ bền cao và giao diện dễ sử dụng.
BTL-6000 Shortwave Premium
- Tính năng nổi bật:
- Chế độ phát sóng liên tục và xung tùy chỉnh linh hoạt
- Màn hình cảm ứng màu 7 inch, điều khiển trực quan
- Thiết kế nhỏ gọn, phù hợp với không gian phòng trị liệu
- Cảm biến an toàn, kiểm soát nhiệt độ tự động
- Ứng dụng: điều trị đau cơ xương khớp, viêm mạn tính, hỗ trợ phục hồi sau phẫu thuật

BTL-6000 Shortwave Easy
Phiên bản tiết kiệm với cấu hình đơn giản hơn, nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả điều trị cơ bản.
4.2. Máy sóng ngắn ASTAR (Ba Lan)
ASTAR là hãng thiết bị y tế chuyên về trị liệu vật lý và điện trị liệu tại châu Âu. Các sản phẩm của ASTAR luôn được đánh giá cao nhờ độ chính xác và tính an toàn.
ASTAR Curapuls 670 / 970
- Tính năng nổi bật:
- Điều chỉnh được xung tần và độ rộng xung
- Hệ thống làm mát tích hợp giúp tăng tuổi thọ máy
- Có thể chọn chế độ điều trị theo mục tiêu: giảm đau, giãn cơ, tăng tuần hoàn
- Giao diện màn hình hiện đại, có ngôn ngữ tiếng Anh và hỗ trợ đa ngôn ngữ
- Ưu điểm: Dễ sử dụng, phù hợp cho cả phòng khám tư và bệnh viện lớn.

4.3. Máy sóng ngắn Chattanooga (Mỹ)
Chattanooga là thương hiệu danh tiếng trong lĩnh vực vật lý trị liệu, có lịch sử hơn 70 năm.
Chattanooga SWD 100
- Tính năng:
- Công suất phát lên đến 500W
- Hai đầu phát có thể hoạt động độc lập, hỗ trợ điều trị nhiều vùng cùng lúc
- Hệ thống bảo vệ quá nhiệt và tự ngắt khi có sự cố
- Thiết kế chuyên nghiệp, khung bánh xe di động thuận tiện
- Ứng dụng: lý tưởng cho các cơ sở phục hồi chức năng, trung tâm thể thao, bệnh viện đa khoa.
4.4. Máy sóng ngắn Nippon (Nhật Bản)
Máy sóng ngắn của Nhật Bản nổi tiếng với sự ổn định, bền bỉ và tiết kiệm điện năng.
Nippon SWD-2000
- Tính năng:
- Tần số phát sóng ổn định ở 27.12 MHz
- Có thể chuyển đổi giữa chế độ liên tục và gián đoạn
- Hệ thống làm mát bằng quạt, tự động ngắt khi quá nhiệt
- Ưu điểm: độ bền cao, chi phí bảo trì thấp, thích hợp với phòng khám lâu năm.

4.5. Máy sóng ngắn nội địa Việt Nam
Một số hãng sản xuất thiết bị y tế trong nước cũng đã cung cấp máy sóng ngắn đạt chuẩn chất lượng, giá thành hợp lý, dễ bảo hành và sửa chữa.
- Tính năng:
- Công suất điều chỉnh được từ 100W – 400W
- Có đồng hồ hiển thị thời gian, công suất
- Dễ sử dụng với các núm vặn cơ học, phù hợp nhân sự ít kinh nghiệm
- Ưu điểm: giá thành tốt, đáp ứng nhu cầu cơ bản cho phòng khám tư, trạm y tế, bệnh viện tuyến huyện.
5. Chống chỉ định khi sử dụng sóng ngắn
5.1. Tuyệt đối chống chỉ định
- Người có thiết bị cấy ghép điện tử (máy tạo nhịp tim, máy trợ thính)
- Ung thư đang tiến triển
- Vùng điều trị có khối u ác tính
- Nhiễm trùng lan tỏa cấp tính

5.2. Tương đối chống chỉ định
- Phụ nữ mang thai (tránh vùng bụng, thắt lưng)
- Trẻ em dưới 6 tuổi
- Người mất cảm giác hoặc tuần hoàn tại chỗ kém
- Người có rối loạn đông máu
6. Hướng dẫn sử dụng máy sóng ngắn an toàn và hiệu quả
6.1. Chuẩn bị trước khi điều trị
- Kiểm tra máy móc, dây cáp, điện cực.
- Làm sạch vùng da cần điều trị, loại bỏ vật dụng kim loại (nếu có).
- Thăm khám và đánh giá kỹ lưỡng bệnh lý, xác định vùng cần điều trị.

6.2. Trong khi điều trị
- Đặt điện cực đúng vị trí, đảm bảo tiếp xúc tốt.
- Cài đặt chế độ điều trị theo chỉ định (liên tục hay gián đoạn).
- Quan sát phản ứng bệnh nhân: nếu có cảm giác nóng rát phải ngừng ngay.
- Thời gian mỗi buổi điều trị: 15 – 30 phút, tùy tình trạng bệnh.
6.3. Sau điều trị
- Đánh giá lại vùng điều trị: da có đỏ, kích ứng không.
- Hướng dẫn bệnh nhân nghỉ ngơi, không vận động mạnh ngay sau điều trị.
- Ghi chép hồ sơ điều trị để theo dõi tiến triển.

Kết luận
Sóng ngắn là một trong những phương pháp vật lý trị liệu hiệu quả, an toàn và không xâm lấn, được sử dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý cơ – xương – khớp, hô hấp, phụ khoa và phục hồi chức năng. Với sự phát triển của công nghệ, các dòng máy sóng ngắn ngày càng hiện đại, dễ sử dụng và thân thiện với người dùng. Đầu tư máy sóng ngắn chất lượng không chỉ giúp nâng cao hiệu quả điều trị mà còn là giải pháp tiết kiệm lâu dài cho các phòng khám và cơ sở y tế.
Meditop cung cấp thiết bị y tế chất lượng cao, với hệ thống phân phối rộng khắp từ Bắc vào Nam. Chúng tôi coi trọng giá trị nhân văn, tin vào giá trị tốt đẹp được tạo nên từ hiệu quả đóng góp cho xã hội.
Công ty Cổ phần Thương mại Quốc Tế Meditop
Hotline: 0942.402.306
Website: https://meditop.com.vn/
VPHN: 16BT2 đường Trần Thủ Độ, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội.
VPĐN: Số 258, đường Xô Viết Nghệ Tĩnh, Khuê Trung, Cẩm Lệ, Đà Nẵng.
VPHCM: 28 đường N5, Jamona Golden Silk, Bùi Văn Ba, Tân Thuận Đông, Q7, TP HCM.
Xem thêm